Belgirallus oligocaenus Mayr et Smith, 2001

Synonimy: brak

Taksonomia: Podgromada/ Klad: Neornithes; Rząd: żurawiowe – Gruiformes, Rodzina: chruściele – Rallidae

Podgatunki: brak

Wymiary: dł. ? 25-28  cm., masa ciała ? 74-190 g.

Wymiary kości (cm): cor (IRScNB Av 57, długość zachowanego fragmentu, 1) 1,56; hum (1) 4,04; uln (1) ok. 3,17; cmc (2) 2,26-2,29; tib (1) 7,23; tmt (1) 4,75.

Morfologia: Średniej wielkości chruściel, mniej więcej rozmiarów wodnika zwyczajnego Rallus aquaticus, z większością cech osteologicznych bardzo przypominających pozostałe chruściele. Najstarszy pewny chruściel, który jak wszystkie gatunki tej grupy (z wyjątkiem chruścielonia Himantornis haematopus) , ma wszystkie palce b. wydłużone (III ma mniej więcej długość k. stęp-śródst. tmt, II i IV nieco krótsze). Proporcje kości kończyn bardzo zbliżone do k. czarnej Zapornis flavirosta. Szerszy mostek wskazuje, że ciało było mniej ściśnięte środkowo-bocznie jak u wodnika zwyczajnego. Proporcjami dystalny fragment k. ramiennej hum najbardziej przypominają analogiczną k. u chruścielaka szaroszyjego Aramides cajaneus. Silnie przyśrodkowo wysunięty nadkłykieć dobrzyszny  epicondylus ventralis i krótki wyrostek zginaczowy processus flexorius na dystlanym końcu k. ramiennej hum; kłykieć dobrzuszny condylus ventralis wysunięty bardziej dystalnie niż kłykieć dogrzbietowy condylus dorsalis i wyrostek zginaczowy processus flexorius. Dołek mięśnia ramiennego fossa musculi brachialis jest płytki i znajduje się w pobliżu przyśrodkowej krawędzi kości; bruzda łopatkowa k. ramiennej szeroka i płytka; brak wyrostka nadkłykciowego dogrzbietowego procesus supracondylaris dorsalis (jak u Aramides). Krótka k. łokciowa uln. Ogólna morfologia k. kruczej cor najbardziej przypomina tą u k. czarnej Zapornis flavirosta. Powierzchnia stawowa łopatkowa facies articularis scapularis jest mniej wklęsła i zaokrąglona niż u siewkowych Charadriiformes; powierzchnia stawowa obojczykowa facies articularis clavicularis jest mała i podobnie jak u współczesnych chruścieli tworzy dwa zagłębienia pośrodku; wyrostek przedkruczy procesus procoracoideus jest raczej mały i krótki (jak u Crex lub Rallus); podobnie jak u wszystkich innych chruścieli, sięga daleko w dół trzonka; krawędzie trzonka boczna i przyśrodkowa prawie równoległe. Otwór nerwu nadkruczego nervi supracoracoidei jest mały i w przeciwieństwie do wszystkich znanych chruścieli położony bliżej końca łopatkowego. Podobnie jak u pozostałych chruścieli korpus mostka corpus sterni jest wydłużony i wąski, z dwoma nacięciami na brzegu doogonowym, a beleczka przyśrodkowa trabecula mediana ma kształt trójkątny. K. piszcz.-stęp. tib jest ok. 1,5 raza dłuższa niż k. stęp-śródst. tmt., która ma podobne proporcje do tej u kokoszki zwyczajnej Gallinula chloropus i jest mniej wydłużony niż u rodzajów Himantornis i Aramides. Gatunek dwukrotnie większy niż pokrewny Belgirallus minutus.

Behawior: brak danych

Habitat: szerszy mostek niż u innych chruścieli może wskazywać, że nie zamieszkiwał podobnego środowiska. Morfologia miednicy pel  i bliższego końca k. piszcz.-stęp. tib wskazują, że nie był również przystosowany do pływania jak kokoszki i łyski.

Areał: Belgia (okolice Brukseli), Niemcy (Hesja)

Wędrówki: brak danych

Zimowiska: brak danych

Stwierdzenia poza zasięgiem: brak danych

Liczebność: wymarły

Zasięg czasowy: wczesny oligocen (rupel; 33 -30 Ma)

Szczątki kopalne: Holotyp: dystalny koniec prawej k. ramiennej (IRScNBA v 55). Dodatkowy materiał: 2 dystalne końce L k. ramiennych hum (IRScNB Av 56; BOU-O-5-RS z kolekcji R. Smitha); niekompletna L k. krucza cor (IRScNB Av 57); koniec łopatkowy extremitas omalis P k. kruczej (IRScNBA v 58); niekompletny dystalny koniec L k. st-śródst tmt (IRScNBA v 59); fragment dystalnego końca L k. st-śródst (IRScNB Av 60) – wszystkie znaleziono w Boutersem (kł. Brukseli), Belgia. Dodatkowy materiał (cf. oligocaenus) z Hofheim-Wallau (Hesja) w Niemczech datowany na wczesny oligocen (rupel; 33 -30 Ma); niekompletny szkielet HLMD-WT  238  a–e, zachowany na dwóch płytach bez czaszki, większej cz. lewego skrzydła i lewej nogi.

Polska: brak danych

Głos: brak danych

Okres lęgowy: brak danych

Gniazdo: brak danych

Jaja: brak danych

Inkubacja: brak danych

Opieka nad potomstwem: brak danych

Pożywienie: brak danych.

Bibliografia:

Mayr, G. 2006c. A rail (Aves, Rallidae) from the early Oligocene of Germany. Ardea 94: 23 – 31.

Mayr, G. i Smith, R., 2001. Ducks, rails, and limicoline waders (Aves: Anseriformes, Gruiformes, Charadriiformes) from the lowermost Oligocene of Belgium. Geobios 34 (5): 547-561.

Sugerowana cytacja: Gryz P. 2020. Belgirallus – Belgirallus oligocaenus Mayr et Smith, 2001. Ornitofrenia – Systematyka i ewolucja ptaków. http://ornitofrenia.pl/%e2%80%a0-belgirallus/